photo2 verlicht kleinMidden in het centrum van Hengelo ligt de prachtige Bibliotheek, prominent aan de Beursstraat. Een gebouw dat meer is dan een Bibliotheek. Er wordt een kopje koffie gedronken, een tijdschrift gelezen, gestudeerd, een computercursus of taalles gevolgd. Duizenden boeken en dvd's staan op hun plek. Voor ieder wat wils. De Bibliotheek is er voor iedereen.

Wekelijks worden er cursussen gegeven, zijn er speciale workshops en bijeenkomsten in de Bibliotheek. En 's avonds kunnen regelmatig lezingen bezocht worden. Menig bekend schrijver heeft er al een bezoek gebracht. Bezoekers kunnen ervan genieten en tegelijkertijd een hapje eten of drinken in het gezellige leescafé.

Dit is de plek waar mensen geïnformeerd worden en alles te weten kunnen komen. Waar een brede collectie boeken, tijdschriften en digitale bronnen beschikbaar is. Waar de Nederlandse taal geoefend kan worden, individueel of in een groep. Waar digitale vaardigheden ontwikkelt kunnen worden en hulp ter beschikking staat met de digitale overheid.

Opvallend in het gebouw, naar het ontwerp van MAS Architectuur, is het industriële plafond, waar de leidingen en de zilverkleurige luchtbuizen niet zijn afgedekt met een systeem-plafond. Ook de betonnen pilaren zijn onbehandeld. Toch doet de Bibliotheek niet kil aan. Integendeel. De strakke basis is hier en daar opgefleurd met kleur. Het tapijt is knalblauw en de liftschacht oranje. En ook bij kasten en loungebanken zorgt kleur voor sfeer. Verder speelt hout een prominente rol. Donker massief merbauhout komt terug in de trappen, de balies van de informatiepunten en de bar van het leescafé.

Het begin: een impuls van echtpaar Stork
Bibliotheek Hengelo is sinds januari 2006 gehuisvest aan de Beursstraat en is een belangrijk onderdeel geworden van de Hengelose samenleving. Precies zoals echtpaar Stork het ongetwijfeld 100 jaar geleden voor ogen gehad moet hebben. De Openbare Bibliotheek Hengelo kent zijn oorsprong namelijk in de fabriek Stork. Deze fabriek had een eigen fabrieksbibliotheek, al jaren voordat de Openbare Bibliotheek werd geopend. In 1919 schonk het echtpaar Stork hun collectie en 50.000 gulden aan de stad Hengelo, zodat er een Openbare Leeszaal en Bibliotheek opgezet kon worden.

Free library: waar iedere arbeider en jongen alles voor niets kan lezen
Het idee van de heer ctstorkC.T. Stork voor de oprichting van een fabrieksbibliotheek destijds, is vermoedelijk ontstaan door zijn indrukken opgedaan tijdens een studiereis in 1857 naar Glasgow. Tijdens deze reis schreef hij in een brief aan zijn vrouw dat zijn broer Coen hem naar een 'free library' had gebracht waar 'iedere arbeider en jongen alles voor niets kan lezen in een ontzagchelijk mooi gebouw'. Dat vond hij 'ontzagchelijk interessant.'

Daarnaast speelde de oprichting van de Bibliotheek aan de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek te Delft in 1878 een rol. In deze fabrieksbibliotheek stelde de directeur van de fabriek zijn eigen collectie boeken beschikbaar voor de arbeiders van de fabriek. Stork was erg enthousiast over dit initiatief. De opvoeding en ontwikkeling van de arbeiders was iets dat Stork zeer na aan het hart lag. Het is dan ook niet onwaarschijnlijk dat hij, in navolging van de fabriek in Delft, hetzelfde deed en zijn collectie beschikbaar stelde.

cfstorkIn 1919 stelde de zoon van C.T. Stork, de heer C.F. Stork, en zijn echtgenote ter gelegenheid van hun 25-jarige huwelijk een bedrag van 50.000 gulden ter beschikking voor de stichting Openbare Leeszaal en Bibliotheek. Ze deden dit omdat ze wilde dat alle mensen in Hengelo gebruik konden maken van een bibliotheek. Zaterdag 13 september 1919 werd de Openbare Leeszaal en Bibliotheek officieel geopend.

Omdat er geen grond beschikbaar was, werd de Bibliotheek voorlopig tijdelijk ondergebracht. Een nadeel van de tijdelijke huisvesting was dat de beschikbare ruimte grensde aan een grote zaal waar regelmatig feesten en bijeenkomsten gehouden werden. De geluidsoverlast werd jarenlang als zeer hinderlijk ervaren.

Om boeken te kunnen lenen moest men begunstiger zijn. Als begunstiger moest men jaarlijks een minimumbedrag van 1 gulden betalen. Omdat er in die tijd veel besmettelijke ziekten voorkwamen kon de Openbare Leeszaal en Bibliotheek zich verzekeren tegen hierdoor ontstane schade. Boeken die iemand geleend had, die later een besmettelijke ziekte bleek te hebben, moesten namelijk vernietigd worden.

Eigen bibliotheekgebouw aan de Vondelstraat
In 1928 werd besloten tot de bouw van een eigen Bibliotheekgebouw. Aangezien men het niet eens kon worden over de plaats van de Bibliotheek (C.F. Stork wilde het gebouw in Tuindorp en de gemeente in het centrum) werd uiteindelijk besloten tussen beide locaties te gaan bouwen, namelijk in de Vondelstraat. Als voorbeeld diende een aantal Bibliotheken in Glasgow namelijk Elder, Whiteinch Shettleton en Partick Library. De nieuwe Bibliotheek werd ruim opgezet, zodat de mensen elkaar niet in de weg zouden lopen. Met deze opzet kreeg Hengelo als eerste in Nederland een zogenoemde open 'boekerij'. De Openbare Leeszaal- en Bibliotheek vindt uiteindelijk van 1929 tot 1986 haar onderkomen aan de Vondelstraat.

In 1961 werd de Bibliobus in Hengelo geïntroduceerd en in 1977 werden de Openbare Bibliotheek en Katholieke Bibliotheek samengevoegd. De Rooms Katholieke Bibliotheek ontstond aanvankelijk in 1891 door de kring werklieden-vereniging "St. Joseph". In 1931 ontstaat een zelfstandig Boekerij die tot in de jaren '70 van de vorige eeuw verschillende filialen en uitleenposten beheert. In 1986 verhuisde men naar een nieuw Bibliotheekgebouw; namelijk aan in het Stadskantoor aan de Burgemeester Janssenstraat.

In 2019 is Bibliotheek Hengelo prachtig gehuisvest in de binnenstad en heeft ze een filiaal in de wijk Hasseler Es. Bibliotheek Hengelo is niet alleen meer een uitleen- en informatiecentrum, maar ook een ontmoetingsplaats waar culturele en educatieve activiteiten plaatsvinden. Deze activiteiten worden opgezet binnen drie programmalijnen: Jeugd & Onderwijs, Participatie & Zelfredzaamheid en Persoonlijke Ontwikkeling.

Lezen, leren, informeren en ontmoeten; daarom draait het in de Bibliotheek.
Onmisbaar in de samenleving van nu en morgen.